Het mislukte onthoofden van een kip, de ambitie als kind om paus te worden en verliefdheid op zijn kleuterjuf; het 78-pagina’s tellende boek Van Bredevoort tot Leiden is een verslag vol levendige anekdotes en gaat over de eerste 22 jaar van het leven van Nout Wellink (71).

Het boek ligt niet in de winkel helaas, want het is uitgegeven in eigen beheer. De voormalig directeur van De Nederlandsche Bank liet zijn vroege jaren optekenen door biografiebureau Story Terrace, dat het boek in kleine oplage liet drukken. ‘Ik vond het leuk mijn vrouw en kinderen meer te vertellen over de jaren waarin ze me nog niet kenden. Het was dan ook echt bedoeld voor directe familie. Bij bredere verspreiding zou het een ander verhaal zijn geworden.’

Wellink was een van de eerste klanten van Story Terrace, dat in 2014 begon. Hij is blij dat hij het heeft gedaan: ‘Ik heb genoten van het proces. Er komen dingen uit je herinnering naar voren die ik eigenlijk geheel vergeten was. Veel tijd kost het niet, doordat de schrijver heel gerichte vragen stelt. Het hangt een beetje van jezelf af hoever je in je verleden wilt gaan graven.’

Ghostwriter

Story Terrace-oprichter Rutger Bruining (37) werkt met een klein team van vijf medewerkers, vijftig schrijvers zijn bereid gevonden om op freelance-basis de levensverhalen op te tekenen. De meeste van hen zijn journalist, een enkeling heeft een paar boektitels op zijn naam staan.

Er zijn twee standaardpakketten; het maken van een boek van 50 pagina’s kost 1.500 euro, van 90 pagina’s 2.500 euro. Daarvoor is de opdrachtgever respectievelijk slechts twee tot vier uur aan interviews met de ghostwriter kwijt, en heeft hij binnen drie maanden het eerste exemplaar in handen.

Dat is opmerkelijk snel. ‘Mensen vullen van tevoren vragenlijsten in en verzamelen foto’s,’ zegt Story Terrace-redacteur Rosanne van Asperen (30), ‘hoe uitgebreider ze dat doen, hoe makkelijker dat is voor de schrijver.’ De schrijver handelt interviews soms telefonisch af, maar meestal bezoekt hij de klanten thuis. ‘In een huiselijke sfeer praat iemand makkelijker. Als iemand niet direct het hart op de tong heeft, moet je soms doorvragen.’

Egodocument

Story Terrace is niet het enige bureau dat biogafie-schrijvers aanbiedt, de afgelopen jaren groeide het aantal ghostwriters snel. Het is natuurlijk een interessante markt: Nederland vergrijst en er zijn heel wat poten­tiële klanten die maar wat graag hun levensverhaal te boek zouden laten stellen, als ze maar wisten hoe, wanneer én door wie.

Communicatieadviseur Alexandra Heering (44) begon zes jaar geleden met levensinterview.nl. ‘Twee jaar geleden deden nog maar weinig mensen het, maar het wordt steeds gebruikelijker. Mensen zien het niet alleen als ego-document, maar ook als geschenk aan hun nageslacht.’ Ze heeft vier tot vijftien uur aan interviews nodig om een goede biografie te maken. ‘Door gestructureerd te interviewen, komt er in een paar uur al ontzettend veel boven. Pijnlijke momenten horen erbij, ik zeg mensen altijd vooraf dat ze zich niet hoeven te generen voor emoties.’

Linda van ‘t Land (39) van Bureau Lila maakte onder meer een boek voor een markante bakker-ondernemer uit Bedum: Klaes Hoekstra. ‘De bakker wilde zijn kennis en ideeën graag delen met anderen in de branche, zodat die daar hun voordeel mee konden doen.’

Als het persoonlijker wordt, vinden mensen het vaak ook eng, zo ziet ze. ‘Ik merk dat veel mensen zo’n levensboek heel leuk vinden, maar dat ze het zelf niet aan­durven. Zij zetten zichzelf niet graag in de spotlight. Terwijl iedereen een mooi verhaal heeft! En voor (klein)kinderen zijn die verhalen vaak van grote waarde.’ Een exacte prijs of tijdsinschatting opgeven vindt ze ‘tricky’, omdat het maatwerk is. ‘Maar ik ben er ongeveer een werkweek mee bezig, dat staat gelijk aan 3.000 euro, exclusief btw en drukkosten.’

Cadeau

Bij Story Terrace merken ze dat de boeken ook steeds vaker worden gebruikt als cadeau voor een jubilaris. Zo betaalde ­Arthur Menko (35) met broer en zus de ghostwriter die het leven van zijn zeventigjarige vader zou optekenen. Deze werkte maar al te graag mee. Hij was zeer tevreden over de samenwerking met de schrijfster.

‘Ja, dat heeft hij als zeer plezierig ervaren. Veel correctieronden waren dan ook niet nodig. Terwijl mijn vader, die dertig jaar aan de universiteit doceerde, best kritisch is.’

Het leverde een dierbaar cadeau op. ‘Het boek opende deuren die twintig jaar niet open waren geweest.’ Of zijn vader niet vond dat zijn levensverhaal een groter publiek verdiende? ‘Nee juist niet, mijn vader wilde het niet eens aan zijn broer en zus laten lezen, het was echt iets voor het gezin, vond hij.’

Dat kan nog veranderen; ging deze biografie over de jeugd van zijn vader, er zijn nog vele jaren niet beschreven. ‘Hij denkt aan een tweede boek.’

Elsevier nummer 28, 11 juli 2015